ช่วงกลางฤดูฝน ตั้งแต่เดือนสิงหาคม – ตุลาคม ของปี ฝนตกชุกจนแผ่นดินอีสานอิ่มตัวด้วยน้ำ น้ำฝนที่ตกลงมาในช่วงนี้  จะไหลหลากลงสู่ลำน้ำหลักของภาคอีสาน จนความจุของแม่น้ำไม่สามารถรองรับ ปริมาณน้ำมหาศาลที่ไหลหลากมาจากผืนดินด้านบน  ได้เกิดการเอ่อล้นเข้าไปในพื้นที่ราบสองฝั่งน้ำ ทั้งที่เป็นพื้นที่ป่าทาม หรือ ผืนที่นาในที่ลุ่มของลำน้ำ ปรากฏการณ์ที่น้ำไหลเอ่อล้นออกจากลำน้ำไป แผ่ไปทั้งสองฝั่ง คนอีสาน เรียกว่า น้ำออกแก่ง

น้ำออกแก่ง นอกจากจะเกิดจากฝนตกจากอิทธิพลของร่องมรสุมประจำปีแล้ว ปรากฏการณ์น้ำออกแก่ง ยังเกิดจากอิทธิพลของลมพายุ ในทะเลจีนใต้ ที่เรียกกันว่า ไต้ฝุ่น พัดผ่านภาคตะวันออกเฉียงเหนือจนเกิดฝนตกหนัก ทำให้ปริมาณน้ำในภาคอีสานไหลลงสู่แม่น้ำโขงไม่ทัน การเกิดน้ำออกแก่ง ในแต่ละปี อาจเกิดเพียงครั้งเดียวแต่กินเวลานานเป็นเดือนหรือเกิดหลาย ๆ ครั้ง ครั้งละสั้น ๆ  ตามปริมาณการตกของฝนในแต่ละช่วงเวลา

สิ่งที่พบเห็นในช่วงแรกของการเกิดน้ำออกแก่ง คือ สิ่งที่มีชีวิตที่อยู่บนผืนดินของป่าทาม ต้องเอาตัวรอด ภายใต้สภาวะน้ำท่วม สัตว์ขนาดใหญ่จะอพยพไปอาศัยอยู่บริเวณโนนทาม แมลงต่าง ๆ ต้องอาศัยต้นไม้ในป่าทามในการดำรงชีพ บางชนิดที่อพยพไม่ทัน ก็จะกลายเป็นอาหารของปลาที่พากันว่ายจากลำน้ำหลักขึ้นมาวางไข่ และเลี้ยงลูกอ่อนในพื้นที่ ที่เรียกกันว่า ป่าทาม

Last updated: 2013-03-31 10:20:37